Selanik herkesin bildiği gibi Yunanistan‘da bir şehirdir. Aynı zamanda Baş Komutanımız Mustafa Kemal Atatürk’ün doğduğu yerdir. Makedonya bölgesinin Yunanistan içinde kalan kesiminin başkentidir. Selanik aynı zamanda Yunanistan’ın ikinci büyük ekonomik, endüstriyel ve ticari merkezidir. Selanik hakkında bilgiler için kısaca anlattığımız yazımızı okuyup ön bilgi edinerek yola çıkmanızı tavsiye ederim.
Selanik Hakkında Kısa Bilgiler
Selanik Adı Nereden Geliyor?
Selanik şehrinin adı Yunanca Thessalos ve Niki kelimelerinin birleşiminden gelmektedir. Ve Thessalian Zaferi anlamına gelmektedir. Kral Filip kızının thesally’de alınan büyük zafer günü doğması üzerine kızının Thesallonike olarak yani Thesallonian Zaferi olarak adlandırılmasını buyurmuş. Modern Yunanca’da şehir (Thessaloniki) olarak adlandırılmakta, Türkçe gibi diğer dillerde de bu isimin farklı şekilleri kullanılmaktadır. Selanik gündelik yaşamda Saloniki olarak da adlandırılır. Selanik hakkında bilgiler edinerek yazımıza tarihi ile devam edelim.
Selanik’in Tarihi
Selanik tarihi oldukça zengin ve oldukça hareketlidir. Selanik tarihini kısaca toplamda üç ana başlık altında toplamak mümkün. Selanik hakkında bilgiler Antik çağdan Roma dönemine Selanik, Bizans döneminde Selanik ve Osmanlı döneminde Selanik olarak kısa tarih bilgisi içeriyor. Bunlardan ilki;
Antik Çağdan Roma Dönemine Selanik
M. Ö. 315 yılında Makedon kralı Kassander tarafından antik şehir Terma yakınlarında kurulmuştur. Kassander şehre eşinin, Büyük İskender’in kızkardeşi, adını vermiştir. Makedon krallığı içerisinde şehir otoritesini korumuş ve kendi parlamentosuna sahip olmuştur. Bu şekilde ilerleyerek Makedonya’nın en iyi kenti olmuştur. Ama M.S. 168 yılında Makedon krallığının yıkılması ile kent Roma Cumhuriyeti’nde bağımsız şehir olarak varlığını sürdürmüştür.
Bu dönemde inşa edilen Roma Ticaret yolları sayesinde de ticaret anlamında oldukça gelişerek Roma İmparatorluğu’nda bulunan Yunanistan eyaletinin başkenti olmuştur.
Bizans Döneminde Selanik
Bizans İmparatorluğunun ilk günlerinden itibaren Selanik, imparatorluğun büyüklük ve zenginlik bakımından İstanbul’dan sonra ikinci büyük şehri olmuştur. 14. yy’da şehrin nufusu 100 binleri geçmiştir. 904 yılında şehir Araplar tarafından işgal edilip kısa süreliğine Arap egemenliğine girmiştir. 12. Yüzyılda Selanik gittikçe zenginleşmiş ve önemini artırmıştır. 1204 yılında 4. Haçlı seferleri neticesinde şehir İstanbulla beraber haçlılar tarafından işgal edilmiştir.
Selanik haçlıların elinden alındıktan sonra bu seferde Bulgarların eline geçmiştir. Bu işgal kısa sürmüş ve tekrar Bizans egemenliğine girmiştir. Bu dönemde Selanik kendi parlamentosu ve hükümetine sahip olmuştur. 1350’de tekrar Bizans egemenliği altına girmiştir. 1423 yılında Selanik Venedik Cumhuriyetine Osmanlılara karşı yardım karşılığında verilmiştir. 1430 yılında Sultan II. Murad Selanik’i Venediklilerden almıştır.
Osmanlı Döneminde Selanik
Selanik şehrinin Bizans’tan Osmanlılara geçişi Şehrin zenginliği ve önemini değiştirmemiş, İmparatorluğun İzmirle birlikte en önemli ticaret merkezi olmuştur. Şehir her geçen gün gelişerek kozmopolitan bir yapıya erişmiştir. Selanik aynı zamanda yeni çerilerin eğitildiği de bir şehir olmuştur.
1826 yılında Osmanlı İmparatorunun emriyle Yeniçeri ocağı topa tutulup yok edilmiş yaklaşık 10 bin yeniçeri Selanikte öldürülmüştür. Bu olay Vaka-i Hayriye, Vaka-i Şerriyye olarakta bilinir. Osmanlının son dönemlerinde Şehir büyük bir kalkınma hareketi görmüştür. Şehre batı etkisinde yeni Osmanlı binaları yapılmış, 1888 yılında Selanikde ilk kez tramvay seferleri başlatılmıştır. Sonrasında kentin genişlemesine izin vermek maksadıyla surlar yıkılmıştır. 1893 yılında Selanik ve Orta Avrupa ülkeleri arasındaki tren bağlantıları tamamlanmıştır.
Selanik’te Görülmesi Gereken Yerler
Bu kadar tarihi barındırdıktan sonra nerelerde ne görmelisiniz diye de bir araştırma yaptık ve bir kaç arkeolojik alan, müzeler gibi başlıca görmeniz gereken yerleri sıraladım.
Antik Forum
Bir arkeolojik alan olan Antik Forum, Maksimianus sarayı, hipodrom, tapınak ve diğer yapıları içeriyor ve kesinlikle gidip görmeniz gereken yerler arasına giriyor.
Selanik’teki Bizans Anıtları
Bir çok anıt ve bir çok klise, bizans yapısı ile Selanik Bizans açık hava müzesi görünümündedir. Bunlardan bazıları Acheiropoietos Klisesi (5.yy.), Aya Sofia Klisesi (7.yy), Halkeon (1028)’dır.
Osmanlı Dönemi Anıtları
Beyaz Kule
Beyaz kule Selanik için bir semboldür. Çok eski olan bu yapının kapısındaki yazıların yazılma zamanı 1535 olarak saptanmış. Osmanlı egemenliği boyunca yeniçerileri hapis eden bir yer olarak kullanıldığı için o dönemde kulenin adı Kanlı Kule olarak adlandırılmış.
Camiler
Bir dönem de olsa müslümanların elinde, Osmanlının elinde olan Selanik bir çok camiyi de içinde barındırmakta elbette. Bunlardan bazıları da Hamza Bey Camisi, Aladya İmaret Camisi, ve Yeni Cami’dir.
Hamamlar
Selanik o kadar çok el değiştirmiş ki her milletten insanın izlerini bulmak oldukça mümkün. Hamamları gezdiğimizde de hem yahudi hamamları hemde osmanlı hamamları görebilirsiniz. Bunlar, Pazar hamamı (15.yy), Paşa hamamı (15.yy), Bey hamamı(16. yy), Yeni hamam ve Yahudi hamamı’dır.
Selanik Müzeleri
Geniş tarihini anlatmak için bir çok müzeye sahip olan Selanik en çok ilgi ve merak uyandıran müzeleri olarakta dikkat çekiyor. Müze severleri hayretlere düşürecek bir çok eşya ve ev görmeniz mümkün. Bu müzelerden en önemlileri ve en çok bilinenleri de şu şekildedir.
Atatürk Evi
Mustafa Kemal Atatürk’ün 1881 yılında doğduğu ev günümüzde müze olarak işlev görmektedir. Eski adı Islahhane caddesi günümüzdeki adı Apostolou Pavlou caddesi olan caddede Türkiye Cumhuriyeti Selanik Başkonsolosluğu ile aynı yerleşkede bulunmaktadır.
Selanikte Bulunan Diğer Önemli Müzeler
Selanik Arkeoloji Müzesi, Bizans Medeniyeti Müzesi, Antik Yunan ve Bizans Alet Müzesi, Belediye Sanat Müzesi, Yahudi Müzesi, Sinema Müzesi, Makedonya-Trakya folklör ve Etnoloji Müzesi, Makedonya Modern Sanatlar Müzesi ve Şavaş Müzesidir.
Bakınız;
1 yorum
Atalarımızın yaşadıkları toprakları güzel bir dille anlatmışsınız tebrik ederim.